STARS प्रकल्पाच्या परीक्षेत मोठा गैरप्रकार; पेपर लीक प्रकरणाने खळबळ
नाशिक, दि. २३ (प्रतिनिधी) - महाराष्ट्र शासनाच्या STARS प्रकल्पांतर्गत इयत्ता पहिली ते नववीच्या विद्यार्थ्यांसाठी घेण्यात येणाऱ्या संकलित मूल्यमापन परीक्षेचा (PAT) पेपर परीक्षेपूर्वीच सोशल मीडियावर प्रसारित झाल्याची धक्कादायक बाब जीवन केशरी मराठी विद्यार्थी समूह, नाशिक यांनी समोर आणली आहे. इयत्ता पहिली ते नववीपर्यंतच्या विद्यार्थ्यांच्या वार्षिक निकालात ग्राह्य धरल्या जाणाऱ्या या परीक्षेच्या प्रश्नपत्रिका परीक्षेच्या २४ तास तर काही २-३ दिवसांपूर्वीच युट्यूबवर उत्तरांसह उपलब्ध असल्याचे आढळून आले आहे.
Y.C. Education Maharashtra या युट्यूब चॅनेलवर दिनांक २२ ऑक्टोबर रोजी झालेल्या मराठी विषयाच्या परीक्षेचा पेपर एक दिवस आधीच प्रसारित करण्यात आला होता. त्याचबरोबर २३ ऑक्टोबर रोजी घेण्यात आलेल्या इंग्रजी विषयाच्या परीक्षेचा पेपरही आधीच उपलब्ध करून देण्यात आला होता. २२ ऑक्टोबर रोजी रात्री ९ वाजेपर्यंत या चॅनेलवरून सर्व संबंधित व्हिडिओ हटवण्यात आले असले तरी त्याआधीच ते मोठ्या प्रमाणावर प्रसारित झाले होते.
विशेष सुत्रांनी सांगितले की, "हा एकमेव चॅनेल नसून अनेक युट्यूब चॅनेल्स या प्रकारात सामील असल्याचे दिसून येत आहे. विशेष म्हणजे गुगलवर या प्रश्नपत्रिका पीडीएफ स्वरूपातही उपलब्ध आहेत. मागील वर्षीही असाच प्रकार घडला होता, परंतु त्याकडे दुर्लक्ष करण्यात आले. यामुळे शासनाच्या प्रश्नपत्रिकांची किंमत शून्य झाली आहे."
या घटनेचा सर्वाधिक परिणाम हुशार विद्यार्थ्यांवर होत आहे. प्रश्नपत्रिका आधीच उपलब्ध झाल्याने विद्यार्थ्यांचा बौद्धिक विकास खुंटण्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. कोविड काळात तयार झालेल्या इयत्तानिहाय व्हॉट्सअॅप गटांमध्येही या प्रश्नपत्रिका व त्यांची उत्तरे शेअर केली जात असल्याचे समोर आले आहे.
विशेष चिंतेची बाब म्हणजे प्रश्नपत्रिका ज्या शिक्षकांना आणि शाळांनाही वेळेआधी उपलब्ध होत नाहीत आणि ज्यांचे सोशल मीडियावर प्रसारण करण्यास मनाई आहे, त्या या युट्यूब चॅनेलवर कशा काय प्राप्त झाल्या, हा गंभीर प्रश्न उपस्थित झाला आहे. या घटनेमुळे आगामी दहावीच्या बोर्ड परीक्षेच्या प्रश्नपत्रिका लीक होण्याची भीतीही व्यक्त होत आहे.
सोशल माध्यमांमुळे पेपर फुटी प्रकरणाचे प्रकार दिवसेंदिवस वाढत आहे. परंतु शासनाच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार तयार झालेल्या या प्रश्नपत्रिका वेळेआधीच सोशल मीडियावर कशा प्रसारित होत आहेत, याची चौकशी व्हावी. या प्रकरणामुळे परीक्षा प्रणालीच्या विश्वसनीयतेवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित झाले आहे.